OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE

Sytuacja gospodarcza i kursy walut

Produkt Krajowy Brutto r/r (%) w latach 2013–2019 i prognoza na lata 2020–2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z GUS oraz Komisji Europejskiej.

 
Szacunkowa dynamika PKB Polski wyniosła 4,0% w 2019 r. Wysoki popyt wewnętrzny pomógł w utrzymaniu wzrostu PKB na poziomie 4,5% w pierwszej połowie 2019 r. Czynnikami niepewności dla perspektyw gospodarczych Polski jest otoczenie zewnętrzne, a w szczególności możliwe zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw, które mogą dotknąć polskich producentów. Według Komisji Europejskiej prognozy wzrostu gospodarczego dla Polski w 2020 r. wynoszą 3,3%. Mimo spowolnienia polska gospodarka pozostanie w gronie liderów wzrostu. Szybciej mają rosnąć jedynie gospodarki Malty (4,2%), Rumunii (3,6%) oraz Irlandii (3,5%). W kolejnym roku prognozowane tempo powinno zostać utrzymane i wynieść 3,3%.

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Narodowego Banku Polskiego.

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Narodowego Banku Polskiego.

 

Kursy wskazanych walut są istotnym wskaźnikiem z punktu widzenia Grupy Kapitałowej PGNiG głównie ze względu na wpływ na koszty pozyskania gazu w segmencie Obrót i Magazynowanie. Kurs dolara wpływa na rozliczenie z dostawcami gazu i przychody ze sprzedaży ropy, a kurs euro – na zakup gazu z Zachodu.

Tendencje na rynku gazu ziemnego

Ceny gazu w Europie i na świecie
W 2019 r. ceny gazu ziemnego w Europie zanotowały istotny spadek w stosunku do cen notowanych na amerykańskim Henry Hub. Średnia cena gazu ziemnego na holenderskim hubie TTF wyniosła w tym czasie 13,58 EUR/MWh – to spadek o 40,7% w porównaniu z analogicznym okresem r/r. Zestawiając te same okresy, notowania gazu ziemnego na Henry Hub spadły o 1,33 EUR/MWh do poziomu średnio 7,82 EUR/MWh. Średnia cena surowca w Stanach Zjednoczonych zmniejszyła się w tym czasie o 14,6%. Tym samym w minionym roku spread między omawianymi dwoma obszarami handlu zmniejszył się o blisko 58%, tj. o 8,0 EUR/MWh, i wyniósł w 2019 r. średnio 5,76 EUR/MWh. Największy spread cenowy odnotowano w styczniu: 10,06 EUR/MWh.
 

Średnie miesięczne fronth month gazu ziemnego na hubach Henry Hub i TTF (kontrakt ang. fronth month – kontrakt z datą wykonania w następnym miesiącu)

Źródło: Opracowanie własne na postawie danych NYMEXNowojorska Giełda Towarowa oraz ICE(ang. Intercontinental Exchange) – amerykańska giełda wyspecjalizowana w handlu energią i surowcami.

 

Ceny gazu w Polsce

W 2019 r. średnioważona spotowa (RDNiBg) cena gazu w Polsce wyniosła średnio 72,72 PLN/MWh, o 33,30 PLN/MWh mniej niż w 2018 r. Ceny gazu były mocno skorelowane z tymi w Niemczech i – szerzej – na rynkach europejskich. Średni spread pomiędzy spotowymi cenami (dla produktu Day Ahead) na TGE oraz na GASPOOL w 2019 r. wyniósł 1,83 EUR/MWh. 

Średnie miesięczne spotowe ceny gazu ziemnego w Polsce i Niemczech w 2019 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych TGE oraz EEXEuropean Energy Exchange – niemiecki hub gazowy, punkt obrotu gazem naturalnym w Niemczech.

 

Spotowa cena gazu ziemnego na giełdzie TGE, TTF i GPL w 2019 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych TGE oraz EEXEuropean Energy Exchange – niemiecki hub gazowy, punkt obrotu gazem naturalnym w Niemczech.

 
Sytuacja na rynku gazu ziemnego w Europie i na świecie ma przełożenie na wyniki finansowe Grupy PGNiG głównie ze względu na wpływ na segment Obrót i Magazynowanie zarówno po stronie kosztowej, jak i przychodowej.

 

Tendencje na rynku ropy naftowej 

W I kwartale 2019 r. cena ropy utrzymywała trend wzrostowy. Głównym czynnikiem wpływającym na stabilny wzrost cen było nałożenie sankcji przez Stany Zjednoczone na eksport ropy z Iranu i Wenezueli. Pozwoliło to na zwiększenie udziału w rynku USA, które konsekwentnie zwiększały swoją podaż przez cały rok. W II kwartale cena surowca zaczęła spadać. Główną przyczyną były pogarszające się prognozy gospodarcze, przede wszystkim produkcji przemysłowej Chin i Stanów Zjednoczonych. Wojna handlowa tych państw osłabiła oczekiwania wobec globalnego wzrostu gospodarczego oraz popytu na ropę. 
Na początku III kwartału grupa OPEC(ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries) – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową zrzeszająca kraje odpowiedzialne za ok. 40% światowego wydobycia ropy (ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) ogłosiła wprowadzenie limitów produkcyjnych dla krajów członkowskich. Zakładano, że łącznie doprowadzi to do ograniczenia podaży o 1,2 mln baryłek dziennie. Niewywiązywanie się z ustaleń przez niektóre państwa oraz rosnące wydobycie Stanów Zjednoczonych sprawiły, że cena ropy nie rosła. Poza krótkim okresem po ataku na saudyjską rafinerię Abqaiq notowania kontraktów month ahead indeksu Brent wahały się na poziomie 60 USD/bbl.
Czwarty kwartał 2019 r. przyniósł wzrosty cen ropy. Grupa OPEC(ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries) – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową zrzeszająca kraje odpowiedzialne za ok. 40% światowego wydobycia ropy, niezadowolona z niedostatecznej zmiany ceny oraz nieprzestrzegania przez niektóre kraje członkowskie ostatnich limitów podaży, zdecydowała się na dalsze pogłębienie cięć. Osiągnięcie porozumienia w sprawie treści pierwszej części umowy handlowej pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami również dało bodziec do wzrostu ceny.


Cena ropy Brent i WTI(ang. West Texas Intermediate) – rodzaj ropy naftowej służący jako benchmark przy wycenie surowca, kontrakt month ahead (kontrakt ang. month ahead – kontrakt z datą wykonania w następnym miesiącu)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ICE(ang. Intercontinental Exchange) – amerykańska giełda wyspecjalizowana w handlu energią i surowcami oraz NYMEXNowojorska Giełda Towarowa.

 
Średnie zapotrzebowanie na ropę naftową w 2019 r. wzrosło o 0,83% względem roku poprzedniego i wyniosło 100,78 mln baryłek dziennie. Zapotrzebowanie na ropę w grupie największych światowych konsumentów spoza OECD(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) – Organisation for Economic Co-operation and Development, międzynarodowa organizacja gospodarcza (ang. Organisation for Economic Cooperation and Development – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) wzrosło najsilniej w Chinach, o 3,54%. Pozostałe kraje azjatyckie również zanotowały wzrost zapotrzebowania, średnio o 2,01%. Podaż ropy na świecie zmniejszyła się w 2019 r. o 0,11% względem roku poprzedniego. Produkcja najbardziej wzrosła w Stanach Zjednoczonych – o 9,13%, czyli ok. 1,64 mln baryłek dziennie. Większe wydobycie można było również zaobserwować w Kanadzie – o 2,15% (0,12 mln baryłek dziennie). Kraje dawnego Związku Radzieckiego nie zmieniły wolumenu podaży. Najmocniejszy spadek produkcji (o 8,5% – 0,18 mln baryłek dziennie) zanotowano w Meksyku. Również kraje OPEC(ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries) – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową zrzeszająca kraje odpowiedzialne za ok. 40% światowego wydobycia ropy nieznacznie zmniejszyły swoją produkcję: o 5,65% do średniej wartości 35,2 mln baryłek dziennie.
 
 
Globalny popyt na rynku ropy
Popyt
mln bbl/dzień
2019
2018
I półrocze
II półrocze
I półrocze
II półrocze
OECD(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) – Organisation for Economic Co-operation and Development, międzynarodowa organizacja gospodarcza
47,05
47,79
47,43
47,81
w tym Stany Zjednoczone
20,35
20,65
20,35
20,65
Spoza OECD(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) – Organisation for Economic Co-operation and Development, międzynarodowa organizacja gospodarcza
53,08
53,63
52,06
52,60
w tym Chiny
14,53
14,50
14,05
13,99
Razem Świat
100,13
101,42
99,49
100,41
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z EIA(ang. U.S. Energy Information Administration) – Amerykańska Federalna Agencja Informacji Energetycznej.
 
 
Globalna podaż na rynku ropy
Podaż
mln bbl/dzień
2019
2018
I półrocze
II półrocze
I półrocze
II półrocze
OECD(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) – Organisation for Economic Co-operation and Development, międzynarodowa organizacja gospodarcza
31,20
32,15
29,32
31,03
w tym Stany Zjednoczone
19,14
19,99
17,13
18,74
Spoza OECD(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) – Organisation for Economic Co-operation and Development, międzynarodowa organizacja gospodarcza
69,30
68,85
70,33
71,03
w tym Chiny
4,79
4,79
4,82
4,75
w tym kraje byłego ZSRR
14,67
14,68
14,43
14,76
w tym OPEC(ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries) – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową zrzeszająca kraje odpowiedzialne za ok. 40% światowego wydobycia ropy
35,78
34,64
37,27
37,37
Razem Świat
100,50
101,00
99,65
102,06
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z EIA(ang. U.S. Energy Information Administration) – Amerykańska Federalna Agencja Informacji Energetycznej.
 
 
 
Globalna podaż na rynku ropy
Nadwyżka/niedobór
mln bbl/dzień
2019
2018
I półrocze
II półrocze
I półrocze
II półrocze
Razem Świat
0,36    -        
0,42
0,16
1,65
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z EIA(ang. U.S. Energy Information Administration) – Amerykańska Federalna Agencja Informacji Energetycznej.
 

 

Sytuacja na rynku ropy naftowej w Europie i na świecie ma przełożenie na wyniki finansowe Grupy PGNiG głównie ze względu na wpływ na segment Poszukiwanie i Wydobycie (zwłaszcza sprzedaż ropy naftowej wydobywanej w Norwegii) oraz koszt pozyskania gazu z importu w segmencie Obrót i Magazynowanie.

Średnie miesięczne temperatury

W miesiącach zimowych temperatura w 2019 r. kształtowała się w okolicy maksimów obserwowanych w latach poprzednich i wyniosła średnio 2oC w I kwartale i 7oC w IV kwartale w porównaniu z -1oC i 5oC w 2018 r. W sezonie wiosenno-letnim temperatury oscylowały w granicach 15oC w II kwartale i 18oC w III kwartale w porównaniu z 17oC i 19oC w 2018 r. 
Wskaźnik jest istotny z punktu widzenia Grupy PGNiG ze względu na wpływ na wyniki operacyjne segmentów Obrót i Magazynowanie oraz Dystrybucja i Wytwarzanie.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Oddziału Obrotu Hurtowego.