DZIAłALNOść W 2019

GRI 102-10, 103-3
   
 

Obszar działalności hurtowej

Działalność w Polsce

Za sprzedaż hurtową gazu ziemnego wydobywanego ze złóż krajowych oraz importowanego gazociągami i drogą morską odpowiada PGNiG SA. Spółka poprzez wyspecjalizowaną komórkę organizacyjną – Oddział Obrotu Hurtowego – prowadzi handel gazem ziemnym, gazem LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, ropą naftową, energią elektryczną, uprawnieniami do emisji CO2 i prawami majątkowymi. OOH jest również odpowiedzialny za politykę importową i dywersyfikację źródeł dostaw paliwa gazowego do Polski.
 

PGNiG w ramach wykonywanej działalności posiada koncesję na obrót paliwami gazowymi, obrót gazem ziemnym za granicą, wytwarzanie energii elektrycznej, obrót energią elektryczną, skraplanie gazu ziemnego i regazyfikację skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego.

Import gazu

W 2019 r. PGNiG kupowało gaz ziemny głównie w ramach wymienionych poniżej umów i kontraktów długoterminowych:

  • kontraktu kupna-sprzedaży gazu ziemnego do Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 września 1996 r. z PAO Gazprom/OOO Gazprom Export, obowiązującego do 2022 r. (tzw. kontrakt jamalski);
  • umowy sprzedaży skroplonego gazu ziemnego z dnia 29 czerwca 2009 r. z Qatar Liquefied Gas Company Limited (3) obowiązującej do 2034 r. (tzw. kontrakt katarski) oraz umowy dodatkowej do umowy długoterminowej z marca 2017 r. (obowiązuje od początku 2018 r. do 2034 r.);
  • umowy sprzedaży/zakupu skroplonego gazu ziemnego z dnia 8 listopada 2018 r. Cheniere Marketing International, LLP obowiązującej do 2042 r.

Dostawy realizowane były również w ramach średnio- i krótkoterminowych umów na dostawy sieciowe oraz LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji (m.in. 5-letni kontrakt, który wszedł w życie w 2019 r., na dostawę 9 ładunków gazu skroplonego z Centrica LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji Company Limited).

Dostawy gazu ziemnego do Polski z zagranicy w latach 2015–2019 w mld m3

W 2019 r. zakupy gazu z importu wyniosły 162,9 TWh (14,9 mld m3). Zmniejszyły się zakupy gazu z kierunku wschodniego – o 1,0 TWh (ok. 0,1 mld m3) mniej względem 2018 r. Istotnie wzrosły dostawy LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji z poziomu 29,8 TWh (2,7 mld m3) w 2018 r. do poziomu 37,6 TWh (3,4 mld m3 ) w 2019 r.

W 2019 r. PGNiG podjęło dalsze kroki w celu dywersyfikacji kierunków pozyskiwania gazu oraz budowy portfela. W dniu 12 września 2019 r. zawarto aneks do umowy długoterminowej z dnia 28 września 2018 r. na dostawy gazu skroplonego z firmą Venture Global Plaquemines LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, LLC. Przedmiotem aneksu było zwiększenie wolumenu dostaw LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji na rzecz PGNiG pochodzącego z planowanego terminala skraplania gazu ziemnego Plaquemines LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji w Plaquemines Parish w USA z 1 mln ton do 2,5 mln ton rocznie, co odpowiada łącznemu wolumenowi blisko 3,4 mld m3 gazu ziemnego po regazyfikacji. W wyniku zawarcia umowy łączny wolumen dostaw LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji realizowanyc9h przez Venture Global Plaquemines LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, LLC oraz Venture Global Calcasieu Pass, LLC w latach 2023–2043 na rzecz PGNiG może wynieść 3,5 mln ton LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji rocznie, tj. ponad 4,7 mld m3 gazu ziemnego po regazyfikacji na rok. Dostawy realizowane będą w formule free-on-board oznaczającej odbiór towaru przez kupującego w porcie załadunku.

PGNiG aktywnie wspiera działania mające na celu budowę połączenia dającego Polsce bezpośredni dostęp do gazu ze złóż na Morzu Północnym. W styczniu 2018 r. została zawarta umowa na świadczenie usług przesyłu gazu w okresie od 1 października 2022 r. do 30 września 2037 r. w ramach procedury Open Season 2017 projektu Baltic Pipe dotyczącej przesyłu gazu z Norwegii do Polski przez Danię. Zawarcie umów przesyłowych z operatorami systemów przesyłowych, tj. GAZ-SYSTEM oraz Energinet, o łącznej wartości 8,1 mld zł było ostatnim etapem Open Season 2017.

Renegocjacja warunków cenowych w ramach kontraktu z OOO Gazprom Export

W 2019 r. PGNiG kontynuowało rozpoczęte formalnie 1 listopada 2014 r. działania mające na celu zmianę warunków cenowych kontraktu jamalskiego. W dniu 29 czerwca 2018 r. Trybunał Arbitrażowy wydał wyrok częściowy w postępowaniu arbitrażowym z powództwa PGNiG przeciwko OOO Gazprom Export. Na mocy wyroku częściowego Trybunał Arbitrażowy ad hoc:

  • ustalił, że w listopadzie 2014 r. PGNiG złożyło ważny i skuteczny wniosek o renegocjację ceny kontraktowej;
  • ustalił, że spełniona została przesłanka opisana w kontrakcie jamalskim, uprawniająca PGNiG do żądania obniżenia ceny kontraktowej za gaz dostarczany przez OOO Gazprom Export na podstawie kontraktu jamalskiego, potwierdzając tym samym, że co do zasady roszczenie PGNiG o ustalenie nowej, niższej ceny kontraktowej jest zasadne;
  • ustalił, wbrew twierdzeniom OOO Gazpromu Export, że ma prawo zmienić cenę kontraktową w granicach żądania pozwu, jednocześnie uznając, że pierwotne żądanie Spółki w zakresie nowej formuły cenowej jest zbyt daleko idące, przy czym jednocześnie Trybunał Arbitrażowy ad hoc orzekł, że kwestia ustalenia nowej ceny kontraktowej będzie rozstrzygnięta w dalszym etapie postępowania.

Zgodnie z zapisami kontraktu jamalskiego nowa cena kontraktowa ustalona przez Trybunał Arbitrażowy powinna obowiązywać z mocą wsteczną od dnia 1 listopada 2014 r.

W dniach odpowiednio 1 listopada i 7 grudnia 2017 r. PGNiG i OOO Gazprom Export złożyły kolejne wnioski o renegocjację warunków cenowych.

Oświadczenie woli zakończenia kontraktu jamalskiego 

W dniu 15 listopada 2019 r. PGNiG przekazało do PAO Gazprom i OOO Gazprom Export oświadczenie woli zakończenia obowiązywania kontraktu jamalskiego z dniem 31 grudnia 2022 r. Natomiast 12 grudnia 2019 r. Spółka ogłosiła, że Trybunał Arbitrażowy zakończył postępowanie dowodowe w sprawie i oczekuje wyroku końcowego w lutym lub marcu 2020 r. 

Dostawy gazu LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji

W 2019 r. PGNiG odebrało w sumie 31 ładunków LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji do Polski, 2,46 mln ton, tj. ok. 37,58 TWh lub 3,43 mld m3 gazu ziemnego po regazyfikacji, w tym:

  • 18 ładunków w ramach kontraktów długoterminowych z Qatargas, a wolumen importu z Kataru wyniósł 1,65 mln ton, czyli ok. 25,08 TWh lub ok. 2,17 mld m3 gazu ziemnego po regazyfikacji;
  • 10 spotowych dostaw;
  • 2 dostawy na bazie kontaktu średnioterminowego Grupy Kapitałowej PGNiG z Centrica;
  • 1 ładunek w ramach kontraktu długoterminowego zawartego z Cheniere.
Sprzedaż gazu przez PGNiG

Klienci nabywają od PGNiG paliwo gazowe po cenach rynkowych, zgodnie z formułami oraz mechanizmami wynikającymi z zawartych umów. Umowy zawierane przez Spółkę uwzględniają indywidualne wyceny sporządzane przy zastosowaniu jednolitej, obiektywnej metody wyceny. Rozliczenia z odbiorcami oparte są na formułach cenowych lub cenach stałych wyznaczonych na podstawie indeksów giełdowych.

W 2019 r. z powodzeniem kontynuowano strategię sprzedaży, w wyniku której PGNiG utrzymało portfel dotychczasowych klientów. Głównymi odbiorcami gazu ziemnego PGNiG w Polsce są odbiorcy przemysłowi. Do największych odbiorców gazu ziemnego należą m.in.: PKN Orlen SA, Polska Grupa Energetyczna SA, KGHM Polska Miedź SA, Grupa Kapitałowa ArcelorMittal, Grupa Lotos SA oraz Grupa Azoty SA.

W czerwcu 2019 r Grupa Azoty SA złożyła oświadczenie ws. przedłużenia do 30 września 2022 r. obowiązywania kontraktów na dostawy gazu ziemnego zawartych 21 czerwca 2017 r. Łączna wartość 4-letnich kontraktów, tj. obejmujących okres dostaw od 1 października 2018 r. do końca września 2022 r., szacowana jest na ponad 8 mld zł.

Sprzedaż gazu wysokometanowego sieciowego PGNiG na polskim rynku w 2019 r. wyniosła 175 TWh (ok. 16 mld m3). W porównaniu z analogicznym okresem w 2018 r., w którym sprzedaż PGNiG wyniosła 172 TWh (15,7 mld m3), odnotowano wzrost o 1,7%.

Sprzedaż gazu przez PSTPGNiG Supply & Trading

 W 2018 r. PSTPGNiG Supply & Trading otworzyło oddział w Polsce w celu nawiązania kontaktu z klientami na dostawy energii w Polsce i całej Europie, bazując na posiadanych kontaktach z oddziałami międzynarodowych firm.

W 2019 r. przeniesiono wyodrębniony portfel klientów z PGNiG do PSTPGNiG Supply & Trading (ostatni kontrakt został przeniesiony w styczniu 2020 r.). W trakcie roku PSTPGNiG Supply & Trading pozyskało trzech nowych klientów. Spółka uzyskała członkostwo na TGE i otworzyła biuro obrotu w Warszawie.

W 2019 r. PSTPGNiG Supply & Trading dostarczało gaz do 20 klientów oraz 37 punktów dostawy w Polsce.
Eksport 

W 2019 r. PGNiG kontynuowało sprzedaż gazu ziemnego na rynek ukraiński poprzez współpracę z ukraińską Grupą ERU. W 2019 r. Spółka sprzedała na rynek ukraiński 544 mln m3 (5,97 TWh) gazu ziemnego.

PGNiG zawarło umowy z ukraińskimi operatorami gazociągów przesyłowych i magazynów gazu na Ukrainie (Transmission System Operator of Ukraine LLC oraz JSC Ukrtransgaz). Spółka monitoruje możliwości rozwoju działalności na rynku ukraińskim.

Sprzedaż gazu na TGE realizowana przez PGNiG

Wolumen gazu sprzedanego przez PGNiG na TGE w 2019 r. (liczony po dacie dostawy w 2019 r.) wyniósł 97,8 TWh (8,91 mld m3) i wzrósł w porównaniu z 2018 r. o ok. 4,7 TWh.

Sprzedaż gazu LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji małej skali

W 2019 r. PGNiG rozwijało swoją działalność na rynku LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji małej skali, czyli sprzedaży za pomocą transportu cysternami skroplonego gazu do zakładów lub stacji regazyfikacyjnych, które nie mają dostępu do sieci dystrybucyjnej. Systematycznie rośnie wolumen paliwa, które trafia do odbiorców końcowych w postaci skroplonej. W 2019 r. w Świnoujściu załadowano 2306 cystern LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, podczas gdy w 2018 r. – 1794, a w 2017 r. – 1523. W 2019 r. Spółka wprowadziła na rynek 59,2 tys. ton LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, z czego przez Świnoujście – 39,9 tys. ton, natomiast sprzedaż z Odolanowa i Grodziska wyniosła 20,1 tys. ton. Łącznie w okresie 2016–2019 Spółka wprowadziła na rynek 195,5 tys. ton LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, z czego przez Świnoujście –107,7 tys. ton, natomiast sprzedaż z Odolanowa i Grodziska wyniosła 87,8 tys. ton.

Sprzedaż energii elektrycznej

PGNiG w zakresie działalności na rynku energii elektrycznej zajmuje się przede wszystkim obrotem hurtowym. Łączna sprzedaż energii elektrycznej do przedsiębiorstw obrotu i na giełdzie stanowiła w 2019 r. ponad 90% całości sprzedaży energii elektrycznej. 
PGNiG realizowało usługi w ramach umowy bilansowania handlowego na rzecz PGNiG OD i Grupy Kapitałowej PGNiG TERMIKA. 

Rynek mocy

W wyniku aukcji zorganizowanych przez Polskie Sieci Energetyczne w latach 2018 i 2019 (związane z wdrożeniem rynku mocy oraz tzw. obowiązkiem mocowym) PGNiG zawarło następujące umowy:

  • elektrownia przy PMG Wierzchowice, roczne umowy na dostawy w latach 2021–2024 (moc netto 17 MW);
  • zespół jednostek wytwórczych Radoszyn-Lubiatów-Połęcko, roczne umowy na dostawy w latach 2021–2023 (moc netto 4,5 MW), w 2024 r.;
  • zespół jednostek wytwórczych Radoszyn-Lubiatów, roczna umowa na dostawy w 2024 r., moc netto 3,5 MW.

Działalność hurtowa za granicą

Grupa PGNiG rozwija swoją działalność w Europie w obszarach sprzedaży hurtowej i dla klientów końcowych poprzez spółki PSTPGNiG Supply & Trading (sprzedaż hurtowa) i PSTPGNiG Supply & Trading Europe Sales GmbH (sprzedaż detaliczna). PSTPGNiG Supply & Trading w ramach wykonywanej działalności posiada koncesję na obrót paliwami gazowymi.

Spółka aktywnie uczestniczy w handlu na zorganizowanych rynkach (giełdach) oraz w obrocie pozagiełdowym (OTC), współpracując z ponad 100 kontrahentami na bazie kontraktów EFET (umowy ramowe dotyczące obrotu gazem i energią elektryczną) oraz podobnych standaryzowanych kontraktów. W celu prowadzenia działalności handlowej na globalnym rynku LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji Spółka utworzyła oddział w Londynie. 

PSTPGNiG Supply & Trading działa w Niemczech i krajach sąsiednich – Austrii, Czechach, Holandii oraz na brytyjskim rynku gazu (NBPNational Balancing Point, brytyjski hub gazowy, punkt obrotu gazem naturalnym w Wielkiej Brytanii) – i osiągnęła gotowość operacyjną we Francji i w Polsce. PSTPGNiG Supply & Trading jest także zarejestrowana jako spedytor w Danii, na Słowacji i od 2018 r. na Węgrzech. Pełni rolę animatora rynku na giełdzie PEGASplatforma obrotu giełd European Energy Exchange (EEX) i Powernext na obszarze rynkowym hubu gazowego GASPOOL.
PSTPGNiG Supply & Trading kontynuuje działalność w zakresie obrotu transakcjami terminowymi na ropę Brent na giełdzie ICE(ang. Intercontinental Exchange) – amerykańska giełda wyspecjalizowana w handlu energią i surowcami Futures Europe oraz zabezpieczenia dostawy LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji poprzez giełdę – ICE(ang. Intercontinental Exchange) – amerykańska giełda wyspecjalizowana w handlu energią i surowcami Futures U.S. Spółka prowadzi również handel energią elektryczną na rynku niemieckim, w ramach transakcji giełdowych (EEXEuropean Energy Exchange – niemiecki hub gazowy, punkt obrotu gazem naturalnym w Niemczech) oraz na rynku pozagiełdowym (OTC).

Struktura sprzedaży PSTPGNiG Supply & Trading wraz ze spółkami zależnymi według produktów (wolumenowo) 

Struktura sprzedaży PSTPGNiG Supply & Trading wraz ze spółkami zależnymi według krajów (wolumenowo)

Sprzedaż produktów i działalność w 2019 r. 

 W 2019 r. w ramach transakcji giełdowych i pozagiełdowych PSTPGNiG Supply & Trading sprzedało 84,2 TWh gazu dostarczanego gazociągiem, 10,4 TWh LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, 5,5 TWh energii elektrycznej. Największym rynkiem jest Polska, gdzie sprzedano 40% wolumenu, natomiast udział rynków holenderskiego i niemieckiego w sprzedaży wyniósł odpowiednio 32% i 27%. 

Do głównych umów PSTPGNiG Supply & Trading obowiązujących w 2019 r. należy zaliczyć umowę o świadczenie usługi biletowej w zakresie utrzymania obowiązkowych zapasów magazynowych gazu w Polsce na poziomie 576 GWh (z PGNiG) oraz umowy związane z zarządzaniem zdolnościami austriackich magazynów gazu (robocza ilość gazu 17 GWh). 

Obszar działalności detalicznej

Działalność detaliczna w Polsce

W dniu 1 sierpnia 2014 r. z PGNiG została wydzielona Spółka PGNiG OD w celu prowadzenia sprzedaży detalicznej gazu ziemnego oraz handlowej obsługi klienta detalicznego. PGNiG OD specjalizuje się w sprzedaży gazu ziemnego (głównie pozyskanego z TGE), energii elektrycznej, sprężonego gazu ziemnego (CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa.) oraz skroplonego gazu ziemnego (LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji). PGNiG OD w ramach wykonywanej działalności posiada koncesję na obrót paliwami gazowymi oraz obrót energią elektryczną.

Zakup gazu

Zakup gazu ziemnego wysokometanowego realizowany jest z trzech podstawowych źródeł:

  • zakup gazu na Towarowej Giełdzie Energii SA (TGE);
  • zakup gazu na mocy umowy bilateralnej zawartej z PGNiG z dostawą do punktu wirtualnego w sieci przesyłowej GAZ-SYSTEM;
  • zakup gazu na mocy umowy bilateralnej zawartej z PGNiG z dostawą do punktu fizycznego Słubice.

Największy udział w wolumenie zakupu gazu wysokometanowego przypada na transakcje przeprowadzane na TGE. W portfelu zakupowym PGNiG OD poza gazem ziemnym wysokometanowym występują również gaz zaazotowany oraz gaz ziemny w postaci skroplonej LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji. Zakup gazu zaazotowanego oraz gazu skroplonego LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji realizowany jest na podstawie umów bilateralnych z PGNiG.

Sprzedaż gazu 

Wśród klientów PGNiG OD znajdują się zarówno konsumenci, jak i klienci niebędący konsumentami (małe i średnie firmy). Odbiorców kwalifikuje się do grup taryfowych stosownie do:

  • rodzaju pobieranego paliwa gazowego – gaz wysokometanowy lub zaazotowany;
  • mocy umownej;
  • rocznej ilości pobieranego paliwa gazowego – dla odbiorców pobierających paliwa gazowe w ilościach do 110 kWh/h;
  • systemu rozliczeń – według częstotliwości rozliczeń odbiorców o mocy umownej nie większej niż 110 kWh/h.

Klienci rozliczani w grupach taryfowych 1–4 kupują paliwo gazowe przeznaczone głównie do przygotowywania posiłków, ogrzewania wody oraz pomieszczeń i w procesach produkcyjnych. Gospodarstwa domowe są objęte taryfą regulującą ceny gazu ziemnego do 1 stycznia 2024 r. W 2019 r. PGNiG OD stosowało następujące taryfy w zakresie obrotu paliwami gazowymi:

  • zmiana nr 2 taryfy PGNiG OD nr 6 – w okresie od 10 sierpnia 2018 r. do 14 lutego 2019 r. – skutkująca wzrostem ceny paliwa gazowego o 5,9%;
  • taryfa nr 7 na okres do 31 grudnia 2019 r. skutkująca podwyżką cen za paliwo gazowe o 2,5%.

W grudniu 2019 r. Prezes UREUrząd Regulacji Energetyki zatwierdził taryfę nr 8 na okres od 1 stycznia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r., w wyniku czego ceny paliwa gazowego spadły o 2,9%.

W segmencie klientów indywidualnych w 2019 r. PGNiG OD pozyskało łącznie ok. 163 tys. nowych odbiorców gazu ziemnego z grup taryfowych 1–4 (zarówno gazu ziemnego wysokometanowego, jak i zaazotowanego). Do odbiorców segmentu biznesowego należą klienci, którzy pobierają paliwo gazowe zarówno na cele technologiczne, jak i grzewcze, a rozliczenie z nimi następuje na podstawie tzw. cenników dla biznesu oraz ofert specjalnych.

Sprzedaż pozostałych węglowodorów

PGNiG OD posiada ofertę produktów i usług realizowanych w obszarze gazu LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji i CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. skierowaną do odbiorców końcowych. Spółka prowadzi:

  • sprzedaż CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. na stacjach tankowania CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. – sprzedaż prowadzona jest dla podmiotów posiadających floty samochodów zasilanych CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa.;
  • sprzedaż CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. wraz z infrastrukturą – w ramach tego rozwiązania PGNiG OD oferuje kompleksowe podejście polegające na dostarczeniu paliwa gazowego wraz z infrastrukturą;
  • sprzedaż paliwa LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji – sprzedaż paliwa LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji odbiorcom końcowym posiadającym infrastrukturę odbiorczą (transport lub przemysł);
  • sprzedaż LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji wraz z infrastrukturą – niezależnie od wykorzystania paliwa LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji przez odbiorcę końcowego (transport lub przemysł) oferowane jest kompleksowe podejście polegające na dostarczeniu paliwa gazowego wraz z infrastrukturą;
  • bunkrowanie LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji – w 2019 r. wprowadzona została do oferty usługa bunkrowania statków paliwem LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji za pomocą autocystern stojących na nabrzeżach w portach (metoda tzw. truck-to-ship).

W zakresie sprzedaży gazu LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji PGNiG OD koncentruje się na odbiorcach przemysłowych. W segmencie CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. głównymi odbiorcami są zakłady komunikacji miejskiej. Pozostali klienci w obszarze CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. to rynek pojazdów użytkowych i klienci indywidualni. W 2019 r. zawartych zostało 29 umów sprzedaży paliwa LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, m.in. z: Synthos Dwory 7 Sp. z o.o., Miejskimi Zakładami Autobusowymi Sp. z o.o. w Warszawie, LOTOS Asfalt Sp. z o.o. – na dostawy LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji do floty statków.

W przypadku paliwa CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. zawarto 76 umów sprzedaży, a wolumen sprzedanego na stacjach CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. paliwa w 2019 r. wyniósł 20,6 mln Nm3. Największy kontrakt na sprzedaż CNGCompressed Natural Gas, gaz ziemny sprężony do ciśnienia 20–25 Mpa. w 2019 r. podpisano z firmą Arriva i będzie on obowiązywać przez osiem lat.

Sprzedaż awaryjna / rezerwowa / z urzędu paliwa gazowego

W 2019 r. PGNiG OD pełniło rolę „sprzedawcy awaryjnego” (w związku z Rozporządzeniem Ministra Energii z dnia 21.09.2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego) oraz rolę „sprzedawcy rezerwowego” i „sprzedawcy z urzędu” (w związku z Ustawą z dnia 09.11.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw). W 2019 r., w związku z zaprzestaniem dostarczania paliw gazowych przez spółki energetyczne, m.in. Energy Match Sp. z o.o., Hermes Energy Group S.A. oraz Orange Energia, PGNiG OD zapewniło klientom tych spółek nieprzerwane dostawy paliwa gazowego. Przejęci odbiorcy rozliczani są według obowiązującej taryfy detalicznej PGNiG OD (konsumenci) oraz cennika „Gaz dla Biznesu” (niekonsumenci).

Sprzedaż energii elektrycznej

Wśród klientów PGNiG OD znajdują się zarówno konsumenci, jak i klienci niebędący konsumentami, którzy zawarli umowy kompleksowe dostarczania energii elektrycznej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej. Według stanu na koniec 2019 r. obsługiwano ok. 89 tys. klientów w ramach pakietu „PiG” (Prąd i Gaz), w tym 89% konsumentów oraz 11% niekonsumentów (małe i średnie firmy).

Działalność detaliczna za granicą

W 2015 r. PSTPGNiG Supply & Trading wyodrębniła swoją działalność w zakresie sprzedaży i prowadzi sprzedaż za pośrednictwem swojego podmiotu zależnego PSTPGNiG Supply & Trading ES zajmującego się sprzedażą detaliczną gazu i energii elektrycznej odbiorcom końcowym w Niemczech i Austrii. Docelowymi odbiorcami są małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz gospodarstwa domowe, których zużycie oparte jest na standardowych profilach obciążenia. 

Liczba odbiorców zmniejszyła się do 39,6 tys. klientów na dzień 31 grudnia 2019 r. w porównaniu z 43,9 tys. na koniec poprzedniego roku. W 2019 r. PSTPGNiG Supply & Trading ES podpisała łącznie 26,3 tys. nowych umów, z czego 45% zostało potwierdzonych na dostawy, które miały się rozpocząć w 2019 r. i w latach następnych.

Magazynowanie

Segment wykorzystuje na swoje potrzeby pojemności czynne PMG Wierzchowice, PMG Husów, KPMG Mogilno, PMG Strachocina, PMG Swarzów, PMG Brzeźnica oraz KPMG Kosakowo. Część pojemności czynnej KPMG Mogilno, która została udostępniona na potrzeby GAZ-SYSTEM w rozumieniu ustawy Prawo energetyczne, jest wyłączona z definicji instalacji magazynowej. Zarządzanie zdolnościami instalacji magazynowych prowadzone jest przez spółkę GSP działającą w dwóch podstawowych obszarach:

  • działalności regulowanej – obszar obejmujący świadczenie usług magazynowania paliwa gazowego w instalacjach magazynowych stanowiących własność PGNiG, a także obsługę eksploatacyjną KPMG Mogilno i KPMG Kosakowo;
  • działalności nieregulowanej – obszar obejmujący świadczenie usług w zakresie projektowania, budowy i rozbudowy PMG.

Podziemne magazyny gazu 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Oddziału Geologii i Eksploatacji.  

GSP w ramach wykonywanej działalności posiada koncesję na magazynowanie paliwa gazowego w instalacjach magazynowych. Prowadzenie rozliczenia w zakresie usług magazynowania paliwa gazowego ze zleceniodawcami usług magazynowania („ZUM”) opiera się na następujących taryfach:

  • zmieniona taryfa nr 1/2018 do 15 kwietnia 2019 r., względem poprzedniej taryfy średnie stawki za świadczenie usługi magazynowania w stosunku do taryfy 1/2018 podwyższono o 0,4%;
  • nr 1/2019 od dnia 15 kwietnia 2019 r., względem poprzedniej taryfy średnie stawki za świadczenie usługi magazynowania w stosunku do zmiany taryfy 1/2018 obniżono o 6,3% .

GSP świadczy usługi magazynowania zgodnie z zawartą umową powierzającą, bazując na podziemnych magazynach gazu wysokometanowego, których właścicielem jest PGNiG.

KPMG Mogilno i Kosakowo są magazynami utworzonymi w kawernach solnych o szczytowym charakterze pracy i wykorzystuje się je do niwelowania krótkookresowych zmian zapotrzebowania odbiorców na gaz ziemny. PMG Wierzchowice, Husów, Strachocina, Swarzów oraz Brzeźnica są magazynami o sezonowym charakterze pracy. Używa się ich do kompensacji nierównomierności zapotrzebowania na gaz ziemny w sezonie letnim i zimowym, jak również do realizacji zobowiązań wynikających z kontraktów importowych zawierających klauzulę take or pay oraz zapewnienia ciągłości i bezpieczeństwa dostaw gazu, a także wywiązania się z zawartych z odbiorcami umów sprzedaży.

GSP, pełniąc funkcję operatora systemu magazynowania, świadczy usługi magazynowania paliw gazowych na rzecz użytkowników instalacji magazynowej w ramach ustandaryzowanych procedur, na zasadzie niedyskryminacji i równoprawnego traktowania zleceniodawców usługi magazynowania, z uwzględnieniem optymalnego i wydajnego wykorzystania instalacji magazynowych. Świadczenie usług magazynowania odbywa się na podstawie Umowy o świadczenie usług magazynowania (USUM).

Na dzień 31 grudnia 2019 r., w ramach długoterminowych USUM, GSP rozdysponowała zdolności magazynowe w liczbie 166,8 tys. pakietów, w tym 68,9 tys. pakietów w usługach magazynowania na warunkach ciągłych oraz 97,8 tys. pakietów na warunkach przerywanych. Natomiast w ramach krótkoterminowych usług magazynowania na warunkach przerywanych na dzień 31 grudnia 2019 r. rozdysponowała zdolności magazynowe w liczbie do 931 pakietów / pakietów elastycznych.

Udostępnione pojemności magazynowe

Na dzień 31 grudnia 2019 r. GSP posiadała łącznie 3074,8 mln m3 pojemności magazynowych czynnych instalacji magazynowych. W ramach tych pojemności udostępniła na zasadach TPA (tzw. dostępu stron trzecich)  oraz na potrzeby GAZ-SYSTEM łącznie 3039,59 mln m3 pojemności czynnych w ramach usług długoterminowych oraz ok. 23 mln m3 z ok. 30 mln m3 pojemności czynnej w ramach usług krótkoterminowych na warunkach przerywanych, ze względu na warunki techniczne. Ponadto przeznaczyła ok. 5 mln m3 pojemności czynnej na potrzeby zużycia własnego instalacji technologicznej KPMG Mogilno i KMPG Kosakowo.

Pojemności czynne i udostępnione pojemności czynne instalacji magazynowych

 

Pojemności czynne instalacji magazynowych
(mln m3)
Udostępnione pojemności czynne instalacji magazynowych
(mln m3)
Udostępnione pojemności czynne instalacji magazynowych (GWh)

 

2019
2018
2019
2018
2019
2018
GIM Kawerna
825
825
813
813
8 915
8 915
IM Wierzchowice
1 200
1 200
1 200
1 200
13 166
13 166
GIM Sanok
1 050
1 050
1 050
1 050
11 521
11 521
Razem
3 075
3 075
3 063
3 063
33 602
33 602
* Przeliczenie dla paliwa gazowego o cieple spalania 39,5 MJ/m3.

 

Usługa biletowa magazynowania – PGNiG

Usługa biletowa świadczona przez PGNiG umożliwia podmiotom importującym gaz ziemny do Polski lub dokonującym obrotu z zagranicą wywiązanie się z ustawowego obowiązku utrzymywania zapasu obowiązkowego. Spółka realizuje umowy na świadczenie usługi biletowej zawarte na rok gazowy 2019/2020 z sześcioma przedsiębiorstwami energetycznymi. Łączny wolumen zapasów gazu utrzymywany przez PGNiG dla innych podmiotów to ponad 370 GWh gazu ziemnego.

PGNiG w ramach usługi biletowej utrzymuje zapasy gazu w magazynach gazu, których operatorem jest GSP.