BADANIA, ROZWóJ I INNOWACJE

   
 

Badania i rozwój

W 2019 r. z nadzorowanych 57 projektów badawczo-rozwojowych 28 znajdowało się w fazie realizacji na koniec roku: 41 projektów realizowanych i finansowanych/współfinansowanych przez PGNiG SA (w tym 9 projektów współfinansowanych przez PGNiG w 50% i przez NCBiR w 50% w ramach programu INGA – Innowacyjne Gazownictwo) oraz 16 projektów realizowanych i finansowanych przez Spółki Grupy PGNiG (w tym PSG – 10 projektów, Geofizyka Toruń – 4, PGNiG TERMIKA – 2 projekty).

W 2019 r. zakończonych zostało 14 projektów. Na projekty badawczo-rozwojowe realizowane w Grupie PGNiG wydatkowano łącznie ok. 13,5 mln zł. Do najbardziej istotnych projektów B+R realizowanych bądź zakończonych w 2019 r. należą m.in.:

• rozpoczęcie drugiej fazy (prototypowej) projektu wierceń kierunkowych Mini Drill mającego na celu intensyfikację wydobycia złóż gazu ziemnego przy redukcji ponoszonych kosztów;
• uruchomienie projektu Hydra Tank mającego doprowadzić do budowy pilotażowej stacji badawczej tankowania wodoru i podpisanie listu intencyjnego z wybranym partnerem biznesowym będącym docelowym dostawcą floty samochodowej napędzanej wodorem;
• zakończenie procesu zawierania umów oraz rozpoczęcie fazy realizacji 9 projektów w ramach I Edycji Programu INGA (łącznie 9 umów), w tym m.in.:
  • poszukiwanie i optymalizacja wydobycia metanu ze złóż węglowych na etapach przed- i poeksploatacyjnych (PGNiG OGiE);
  • wdrożenie inteligentnego systemu obsługi klientów wykorzystującego rozpoznawanie mowy, biometrię głosową oraz analizę danych big data (PGNiG OD);
  • opracowanie autonomicznego systemu analitycznego typu GC/DMS do ciągłej i zdalnej analizy transportowanego paliwa gazowego oraz jego domieszek na potrzeby usprawnienia zarządzania inteligentną siecią gazową (smart grid) – PSG;
• zakończenie z powodzeniem projektu ELIZA dającego podstawy do stworzenia „Programu budowania kompetencji wodorowych w Grupie PGNiG”.

Innowacje i rozwój biznesu

W 2019 r. w Spółkach Grupy realizowano 121 projektów innowacyjnych, z czego 30 zostało zakończonych. Nakłady na działalność B+R+I w Grupie PGNiG utrzymały się na poziomie porównywalnym z okresem poprzednim (ok. 400 mln zł). W PGNiG realizowano 23 projekty, w tym m. in. Geo Metan II, Centrum Startupowe InnVento, Kelvin, utworzenie PGNiG Ventures, Cyfrowe złoże, Smok 3D.

W okresie sprawozdawczym rozpoczęto prace zmierzające do komercjalizacji (bezpośrednich i pośrednich) dwóch rozwiązań rozwijanych przez CLPB, w tym „System pomiarowo-rozliczeniowy skroplonego gazu ziemnego SMOK 3D”, który umożliwi bezpośredni pomiar masowego strumienia LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji wg metod opracowanych w CLPB. Bezpośredni pomiar ma docelowo zastąpić stosowane dotychczas metody rozliczeniowe, które ze względu na niedokładność powodują rozbieżności w bilansowaniu. Kolejne rozwiązanie dotyczy próbkowania LNGLiquefield Natural Gas, gaz ziemny w postaci ciekłej, produkowany w wyniku skraplania lub kondensacji, jednak ze względu na trwający proces uzyskania ochrony patentowej nie jest możliwe przekazywanie bardziej szczegółowych informacji na temat rozwiązania.

Centrum Start-upowe InnVento

W 2019 r. aktywność InnVento koncentrowała się wokół czterech filarów:

• Rozwój sieci współpracy z wyspecjalizowanymi partnerami w zakresie poszukiwania i akceleracji start-upów

W 2019 r. PGNiG oraz Fundacja Startup Hub Poland współpracowały przy realizacji programu Startup Hub: Poland Prize (element rządowego programu Start in Poland), którego głównym założeniem było zdywersyfikowanie polskiej sceny start-upowej. Z 1250 zgłoszonych start-upów wybrano 26 innowacyjnych zespołów z kilkunastu państw biorących udział w trzech rundach akceleracji. Po zakończeniu programu kilka start-upów dalej rozwija swoje projekty, m.in. w ramach Szybkiej Ścieżki NCBiR, jednocześnie pozostając w gotowości do współpracy z PGNiG.

W 2019 r. zakończyła się współpraca w ramach programu akceleracji MIT Enterprise Forum Poland realizowanego we współpracy z Fundacją Przedsiębiorczości Technologicznej. W ramach programu przeprowadzono 12 pilotaży start-upów, których rozwiązania dotyczyły m.in. wykorzystania dronów do tworzenia ortofotomap lub monitorowania zanieczyszczeń powietrza, zwiększenia wydajności wydobycia ropy naftowej czy też wykorzystania wirtualnej rzeczywistości do szkoleń pracowników na symulatorze stacji pomiarowo-redukcyjnej.

• Wsparcie wyselekcjonowanych start-upów oraz ich opiekunów biznesowych w PGNiG w pilotażowych wdrożeniach.

Kontynuowano prace związane ze wsparciem start-upów przy współpracy i pilotażach w PGNiG. W 2019 r. z projektów pozyskanych przez partnerów 8 zostało skierowanych do akceleracji bądź pilotaży.

• Promocja oferty InnVento oraz marki PGNiG połączona z aktywnym poszukiwaniem innowacyjnych start-upów

InnVento uczestniczyło w około 40 wydarzeniach skupiających środowiska start-upowe, technologiczne i energetyczne. Zorganizowano dwa spotkania Pitch Day, w trakcie których przedstawiciele start-upów mogli zaprezentować swoje innowacyjne rozwiązania przed kapitułą złożoną z ekspertów Grupy PGNiG; pomysły przedstawiło 10 start-upów. Przeprowadzono również około 20 indywidualnych spotkań specjalistów Spółki ze start-upami chcącymi nawiązać współpracę.

• Działania na rzecz rozwoju innowacyjności i budowy kultury innowacyjności w Grupie PGNiG

W 2019 r. kontynuowano działania na rzecz pobudzenia wewnętrznego potencjału i kultury innowacyjności w PGNiG, organizując m.in. warsztatowe Spotkania Liderów Innowacji umożliwiające wymianę informacji i dzielenie się doświadczeniami pomiędzy osobami bezpośrednio zaangażowanymi w rozwój innowacji. Zorganizowano 9 spotkań z cyklu „Spotkania z technologią” oraz „Spotkanie z innowacjami”, w trakcie których ponad 150 przedstawicieli start-upów, świata biznesu oraz pracowników PGNiG poszerzało wiedzę związaną m.in. z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w biznesie, ochroną praw własności intelektualnej, zarządzaniem danymi, zastosowaniem technologii 5G czy technologii kosmicznych w przemyśle. Pracownicy Spółki wzięli udział w pilotażowym programie Akademia Menadżera Innowacji realizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii.

Efektywność energetyczna

W 2019 r. wprowadzone zostały systemowe rozwiązania stanowiące integralny element Polityki Energetycznej PGNiG i wdrożono System Zarządzania Energią wg normy ISO:50001. W celu pobudzenia oddolnych inicjatyw pracowniczych związanych z poprawą efektywności energetycznej w Spółce decyzją Zarządu zostały wprowadzone „Zasady zgłaszania i nagradzania inicjatyw poprawiających efektywność energetyczną dla pracowników spółki”. 

Geo-Metan II

W lutym 2019 r. podpisano z PGG umowę o współpracy przy realizacji projektu na obszarze KWK Ruda Ruch Bielszowice. Rozpoczęto prace związane z wykonaniem otworów wiertniczych Bielszowice-1K i Bielszowice-2H. Minister Środowiska wydał decyzję zatwierdzającą projekt robót geologicznych na wykonanie powyższych prac. Przygotowano i złożono do NFOŚiGW wniosek o dofinansowanie powyższych działań.

Perspektywy obszaru B+R+I

B+R

W kolejnych latach obszar badań i rozwoju będzie ukierunkowany na uzyskiwanie bezpośrednich korzyści biznesowych dla Spółki oraz komercjalizację wdrożonych rozwiązań. Równolegle stale będą analizowane nowe obszary biznesu, które mogą przynieść Spółce zwiększenie konkurencyjności i wzmocnienie pozycji rynkowej. Działania zaplanowane są w dwóch horyzontach czasowych.

Horyzont krótkoterminowy (do roku 2021):

• umocnienie pozycji Grupy PGNiG w obszarze technologii wodorowych, m.in. poprzez budowanie kompetencji z zakresu paliw wodorowych czy utworzenie pierwszego w Polsce akredytowanego laboratorium analitycznego z kompetencjami np. w kierunku analiz wodoru;

• rozstrzygnięcie konkursu INGA II;
• przekazanie do komercjalizacji projektów badawczo-rozwojowych: MiniDrill, EkoGłowica i innych:
  • zaproponowanie nowych, biznesowo atrakcyjnych obszarów dla Grupy, w tym w szczególności: zastosowanie fotowoltaiki do produkcji tzw. zielonegowodoru, pilotażowe instalacje do uszlachetniania biogazu z istniejących i planowanych biogazowni, stworzenie metodyki oceny wpływu działalności PGNiG na środowisko w postaci śladu środowiskowego oraz rozwój nowoczesnych systemów zarządzania środowiskowego.

Horyzont średnioterminowy (lata 2022–2023):

• konytnuowanie realizacji Strategii Grupy PGNiG 2017–2022 w obszarze badań i rozwoju;
• rozwój i ekspansja na rynku technologii wodorowych, w tym m.in. magazynowanie energii P2G, magazynowanie wodoru;
• komercjalizacja projektów B+R, w tym produktów i technologii wytworzonych na bazie projektów INGA;
• wybór technologii/projektów o skali przełomowej dla Grupy PGNiG oraz uruchomienie procesu komercjalizacji, bazując na konsorcjach międzynarodowych.

Innowacje

W ramach Grupy PGNiG w kolejnych latach podejmowane będą działania związane z aktywnym pozyskiwaniem i realizacją innowacyjnych projektów oraz sprawnym wdrożeniem wybranych rozwiązań. Kontynuowane będzie zaangażowanie w rządowy program Start in Poland, jak również współpracy ze środowiskiem start-upowym.

Realizowane będą działania zmierzające do certyfikacji Systemu Zarządzania Energią wg normy PN-EN ISO 50001.

W styczniu 2020 r. podpisano z Jastrzębską Spółką Węglową SA umowę o współpracy przy realizacji projektu na KWK Budryk. W lutym 2020 r. Zarząd PGNiG podjął decyzję o zmniejszeniu zakresu i budżetu projektu. Z planowanych do wykonania trzech systemów otworów wiertniczych na trzech różnych lokalizacjach realizowany będzie jeden system otworów na KWK Budryk. W najbliższym czasie planowane jest przygotowanie i złożenie projektu robót geologicznych do Ministerstwa Klimatu, a następnie przygotowanie i złożenie do NFOŚiGW wniosku o dofinansowanie dla prac realizowanych na KWK Budryk.