1.2.2. WPłYW WDROżENIA NOWYCH STANDARDóW I INTERPRETACJI NA SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY

Grupa zastosowała wymogi nowego standardu MSSF 16 z wykorzystaniem zmodyfikowanego podejścia retrospektywnego ze skutkiem od 1 stycznia 2019 roku (bez przekształcenia okresu porównawczego).

Grupa zdecydowała o wdrożeniu nowego standardu MSSF 16 retrospektywnie z ujęciem skumulowanego wpływu z tytułu pierwszego zastosowania MSSF 16 w kapitale własnym (Zyski zatrzymane) na dzień 1 stycznia 2019 roku. Oznacza to, że dane zaprezentowane za lata 2018 i 2019 nie są porównywalne.

Grupa jako leasingobiorca

Dla wszystkich leasingów, z wyjątkiem leasingów krótkoterminowych i leasingów aktywów niskocennych nieoddanych w subleasing, wcześniej sklasyfikowanych jako leasingi operacyjne zgodnie z MSR 17, na moment wdrożenia MSSF 16 tj. 1 stycznia 2019 roku Grupa ujęła:

• zobowiązanie z tytułu leasingu wycenione w wartości bieżących opłat leasingowych pozostałych do zapłaty w dacie rozpoczęcia stosowania MSSF 16 zdyskontowanych poprzez zastosowanie krańcowej stopy oprocentowania długu Grupy w dniu pierwszego zastosowania;
• dla wszystkich leasingów, składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania, w kwocie równej zobowiązaniu z tytułu leasingu skorygowanej o kwoty wszelkich przedpłat lub naliczonych opłat leasingowych odnoszących się do tego leasingu, ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej bezpośrednio sprzed dnia pierwszego zastosowania.

Grupa uznaje za składniki o niskiej wartości, te aktywa których wartość pierwotna, bez względu na wiek składnika objętego leasingiem, nie przekracza kwoty 20 000 PLN (nawet jeśli ich wartość jest istotna po zagregowaniu). W szczególności do aktywów o niskiej wartości Grupa zalicza drobny sprzęt biurowy i teleifnormatyczny.

W przypadku zastosowania zwolnień, o których mowa powyżej, Grupa rozpoznaje płatności leasingowe jako koszt zgodnie z metodą liniową przez okres leasingu.

W przypadku leasingów, które wcześniej sklasyfikowano jako leasingi finansowe zgodnie z MSR 17, Grupa ujmuje jako składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania w wartości bilansowej składnika aktywów objętego leasingiem i zobowiązania z tytułu leasingu bezpośrednio sprzed dnia wyceny zgodnie z MSR 17.

Średnia ważona krańcowa stopa oprocentowania długu zastosowana do wyceny zobowiązań leasingowych wynosi od 0,9% do 5,5%.

Zastosowanie praktycznych uproszczeń

Grupa postanowiła skorzystać z następujących praktycznych rozwiązań przewidzianych w MSSF 16:

• zastosowała pojedynczą stopę dyskontową dla portfela leasingów o podobnych cechach, takich jak charakter składnika aktywów (nieruchomości, środki transportu, urządzenia) oraz okres leasingu;
• własną ocenę w odniesieniu, czy leasingi rodzą obciążenia zgodnie z MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” bezpośrednio przed dniem pierwszego zastosowania, traktując tę ocenę jako alternatywę wobec oceny utraty wartości. Przy wyborze tego rozwiązania praktycznego, leasingobiorca koryguje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w dniu pierwszego zastosowania o kwotę rezerwy z tytułu leasingów rodzących obciążenia ujętej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej bezpośrednio sprzed dnia pierwszego zastosowania;
• nie zastosowała wymogów w zakresie ujęcia leasingów do umów, których okres leasingu kończy się w ciągu 12 miesięcy od dnia pierwszego zastosowania, tj. 1 stycznia 2019 roku traktując je jako leasingi krótkoterminowe i ujmuje opłaty leasingowe jako koszty, metodą liniową, w trakcie pozostałego okresu leasingu;
• wyłączyła początkowe koszty bezpośrednie z wyceny składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania składników aktywów w dniu pierwszego zastosowania;
• wykorzystała wiedzę zdobytą po fakcie, w przypadku określenia okresu leasingu, dla umów które przewidywały okres przedłużenia leasingu lub opcję wypowiedzenia leasingu.

W związku z wdrożeniem MSSF 16, istotnej zmianie uległa ewidencja dotycząca nieruchomości gruntowych oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów. Od 1 stycznia 2019 roku na dzień początkowego ujęcia, Grupa ujmuje prawa do użytkowania prawa wieczystego użytkowania gruntu nabytego nieodpłatnie w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w dacie rozpoczęcia stosowania MSSF 16. Natomiast na dzień początkowego ujęcia prawa do wieczystego użytkowania nabytego odpłatnie zostały ujęte w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w dacie rozpoczęcia stosowania MSSF 16 powiększonych o:

• nadwyżkę pierwszej opłaty nad opłatą roczną z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów w przypadku zawarcia umowy ze Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego,
• cenę nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntów w przypadku zawarcia umowy z innym podmiotem niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.

Wyjaśnienie różnicy między zobowiązaniami z tytułu leasingu operacyjnego ujawnionymi na dzień 31 grudnia 2018 roku zgodnie z MSR 17, a zobowiązaniami leasingowymi ujętymi na dzień 1 stycznia 2019 roku przedstawia poniższa tabela.

 

Grupa jako leasingodawca

Grupa zgodnie z regulacjami MSSF 16 nie wprowadziła zmian do istniejących i ujętych umów leasingów operacyjnych i finansowych, w których występowała jako leasingodawca na dzień 1 stycznia 2019 roku. W związku z powyższym, w przypadku umów, w których Grupa występuję jako leasingodawca, zastosowanie MSSF 16 nie spowodowało konieczności ujęcia korekt na 1 stycznia 2019 roku.

Podsumowanie wpływu

Na dzień 31 grudnia 2018 roku Grupa posiadała nieodwołane zobowiązanie pozabilansowe z tytułu leasingu operacyjnego oraz dotyczące umów prawa wieczystego użytkowania gruntów, dzierżawy gruntów, najmu lokali, maszyn i urządzeń oraz środków transportu. Dla powyższych umów Grupa dokonała wyceny w wartości bieżącej aktywów użytkowanych w ramach tych umów i rozpoznała na dzień 1 stycznia 2019 roku prawo do użytkowania składnika aktywów w kwocie 1 938 mln PLN i odpowiadające mu zobowiązanie z tytułu leasingu.

Grupa dokonała zmiany ujęcia rezerwy na rekultywację gruntów, które przed wdrożeniem MSSF 16 traktowane były jako leasing operacyjny zgodnie z MSR 17. Grupa ujmowała rezerwę na rekultywację otrzymanych nieodpłatnie praw wieczystego użytkowania gruntów w wyniku finansowym. MSSF 16 jednoznacznie precyzuje, że koszt składnika aktywów
z tytułu prawa do użytkowania powinien obejmować szacunek kosztów, które maja zostać poniesione przez leasingobiorcę
w związku z przeprowadzeniem rekultywacji. Zmiana ujęcia rezerwy wraz z odpowiadającą jej zmianą podatku odroczonego z tego tytułu ujęta została w pozycji Zyski zatrzymane.

Wpływ zastosowania MSSF 16 na sprawozdanie Grupy został zaprezentowany w poniższych tabelach.

 

Wpływ na wskaźniki finansowe

Ze względu na ujęcie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej praktycznie wszystkich umów leasingu, wdrożenie MSSF 16 przez Grupę ma wpływ na jej wskaźniki bilansowe, w tym wskaźnik zadłużenia do kapitału własnego.

Dodatkowo, w efekcie wdrożenia MSSF 16 zmianie uległy miary zysku (m. in. zysk z działalności operacyjnej, EBITDA(ang. earnings before interest, taxes, depreciation and amortization) – zysk przed odsetkami, opodatkowaniem i amortyzacją.), a także przepływy pieniężne z działalności operacyjnej. Grupa przeanalizowała wpływ tych zmian na spełnienie kowenantów zawartych w umowach kredytowych, których jest stroną i nie stwierdzono ryzyka ich naruszenia.

Informacje na temat korekty osądu skutkującej zmianą zasad rachunkowości

Na dzień 31 grudnia 2019 roku Zarząd Jednostki Dominującej dokonał ponownej szczegółowej analizy regulacji odnoszących się do kwestii ujęcia umów/decyzji dzierżawy dotyczących podziemnej infrastruktury. Dodatkowo, w czerwcu 2019 roku Komitet ds. Interpretacji MSSF opublikował interpretację, która odnosi się do analizy spełnienia definicji leasingu zgodnie z MSSF 16 przez umowy służebności infrastruktury podziemnej. Jak wskazano w Raporcie Okresowym za III kwartał zakończony 30 września 2019 roku dotychczasowa praktyka rynkowa w tym zakresie nie była jednolita.

W wyniku przeprowadzonej analizy oraz uwzględniając wydaną interpretację, uznano, że na dzień 1 stycznia 2019 roku, Grupa była stroną umów/decyzji dzierżawy dotyczących podziemnych infrastruktury, które spełniały definicję leasingu zgodnie ze standardem MSSF 16.

W związku z powyższą zmianą osądu, Grupa ujęła aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania z tytułu leasingu
z tytułu powyższych umów na dzień 1 stycznia 2019 roku. Korekta ta wpłynęła również na dane finansowe prezentowane we wcześniej opublikowanych w 2019 roku raportach śródrocznych. Wpływ korekty na skonsolidowane sprawozdanie finansowe GK PGNiG przedstawia poniższa tabela.