5.2. ZOBOWIąZANIA Z TYTUłU ZADłUżENIA

Zasady rachunkowości

Pożyczki i dłużne papiery wartościowe
Zobowiązania z tytułu pożyczek i dłużnych papierów wartościowych w momencie początkowego ujęcia wycenia się w wartości godziwej, pomniejszonej o koszty transakcyjne. Na dzień bilansowy zobowiązania z tytułu zadłużenia wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

 

Zobowiązania z tytułu leasingu
Polityka rachunkowości stosowana od 1 stycznia 2019 roku

Leasingi ujmowane są jako aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania do zapłaty za te prawa w dniu, w którym leasingowane aktywa dostępne są do użytkowania przez Grupę. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania zaprezentowano w nocie 6.
W dacie rozpoczęcia leasingu, zobowiązania leasingowe wyceniane są w kwocie równej bieżącej wartości następujących płatności leasingowych za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów w okresie leasingu:

  • stałe płatności (w tym zasadniczo stałe płatności), pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe;
  • zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki;
  • kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej;
  • cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji;
  • kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.

 

Opłaty leasingowe są dyskontowane przy użyciu stopy procentowej leasingu, jeśli stopę tę można z łatwością ustalić, lub krańcowej stopy oprocentowania długu leasingobiorcy.

 

Każda opłata leasingowa jest alokowana pomiędzy zobowiązanie a koszt finansowy. Po początkowym ujęciu, zobowiązania leasingowe są wyceniane przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Wartości bilansowe zobowiązań są aktualizowane w celu odzwierciedlenia zmiany w zakresie szacunku okresu leasingu, opcji wykupu, zmiany w opłatach leasingowych i gwarantowanej wartości końcowej oraz modyfikacji umowy leasingu.

 

Okres leasingu to nieodwoływalny okres leasingu; okresy objęte opcją przedłużenia i wcześniejszego zakończenia leasingu są uwzględnione w okresie leasingu, jeśli istnieje rozsądna pewność, że leasing będzie przedłużony lub umowa nie zostanie wcześniej zakończona.

 

Polityka rachunkowości stosowana do 31 grudnia 2018 roku
Leasing, w przypadku którego zasadniczo wszystkie ryzyka i korzyści wynikające z posiadania nie były przenoszone na Grupę jako leasingobiorcę, klasyfikowane były jako leasing operacyjny. Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego (po uwzględnieniu wszystkich korzyści leasingowych otrzymanych od leasingodawcy) ujmowane były jako koszty w wyniku finansowym metodą liniową przez okres leasingu.
 

Istotne szacunki

Okresy obowiązywania leasingu

Ustalając okres leasingu, Zarząd uwzględnia wszystkie fakty i okoliczności tworzące zachętę ekonomiczną do skorzystania z opcji przedłużenia umowy, lub nieskorzystania z opcji zakończenia umowy. Okresy objęte opcją przedłużania umów lub okresem wypowiedzenia są uwzględnione przy ustalaniu okresu leasingu, jeśli istnieje racjonalna pewność, że umowa zostanie przedłużona (opcja przedłużenia), lub nie zostanie wypowiedziana (opcja zakończenia). Ponowna ocena tego, czy istnieje racjonalna pewność, że Grupa skorzysta z opcji przedłużenia, lub nie skorzysta z opcji wypowiedzenia, następuje jeśli wystąpi znaczące zdarzenie lub znacząca zmiana okoliczności wpływająca na taką ocenę a będąca pod kontrolą Grupy.

 

Stopy dyskonta zastosowane do wyceny zobowiązań z tytułu leasingu

Dla potrzeb wyceny zobowiązania z tytułu leasingu i praw do użytkowania składnika aktywów, Grupa oszacowała krańcowe stopy oprocentowania długu, stosowane przy dyskontowaniu przyszłych przepływów pieniężnych. Krańcowe stopy procentowe zostały określone jako suma:

  • stopy wolnej od ryzyka (risk free rate), wyznaczonej na bazie IRS (Interest Rate Swap) zgodnie z okresem zapadalności stopy dyskonta i odpowiedniej stopy bazowej dla danej waluty, oraz
  • premii za ryzyko kredytowe Grupy w oparciu o marżę kredytową.

 

Grupa zastosowała krańcowe stopy oprocentowania w wysokości od 0,9% do 5,5%.

 

Proces ustalenia aktualnej krańcowej stopy procentowej obejmuje następujące kroki:

  • analiza aktualnej struktury finansowania leasingobiorcy (np. jakie instrumenty dłużne posiada leasingobiorca i jakie są warunki tych instrumentów);
  • ustalenie odpowiedniej stopy referencyjnej – przy założeniu konkretnej waluty, warunków gospodarczych i okresu obowiązywania umowy leasingu;
  • analiza pozostałych istotnych warunków leasingu, w tym charakter aktywów bazowych

Na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa zobligowana jest do poniesienia przyszłych płatności z tytułu leasingów krótkoterminowych w wysokości 16 mln PLN.

Grupa nie zawarła w bieżącym okresie transakcji sprzedaży i leasingu zwrotnego.

Wartość opłat nieujętych w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu wynosi 3,6 mln PLN i dotyczy nierozpoczętych jeszcze leasingów, do których zobligowany jest leasingobiorca.

Podpisane na dzień 31 grudnia 2019 roku umowy leasingowe nie nakładają na Grupę kowenantów.

Zobowiązania z tytułu zadłużenia zarówno w roku 2019 jak i 2018 nie były zabezpieczone aktywami trwałymi Grupy. 

W okresie sprawozdawczym oraz do dnia zatwierdzania sprawozdania finansowego do publikacji nie wystąpiły żadne przypadki naruszeń istotnych postanowień warunków dłużnych papierów wartościowych, które mogłyby skutkować przyspieszeniem terminu wymagalności zobowiązań, w tym dotyczące kowenantu z obu programów.

Z posiadanym przez Grupę zadłużeniem związane jest ryzyko płynności. Szczegółowy opis tych ryzyk oraz analiza wrażliwości zostały opisane w nocie 7.3.

2019
W walucie funkcjonalnej PLN
W walucie obcej
EUR
USD
Pozostałe
        Kredyty bankowe
  3 218
  688
  987
  -  
        Zobowiązanie z tytułu leasingu
  1 774
  -  
  59
  7
        Pozostałe
  20
  -  
  -  
  -  
Razem, w tym:
  5 012
  688
  1 046
  7
        Zmiennoprocentowe
  3 357
  688
  1 046
  6
        Stałoprocentowe
  1 655
  -  
  -  
  1
2018
W walucie funkcjonalnej PLN
W walucie obcej
 
EUR
USD
 
        Kredyty bankowe
  214
  356
  815
 
        Dłużne papiery wartościowe
  2 298
  -  
  -  
 
        Zobowiązanie z tytułu leasingu
  16
  -  
  3
 
Razem, w tym:
  2 528
  356
  818
 
        Zmiennoprocentowe
  219
  356
  818
 
        Stałoprocentowe
  2 309
  -  
  -  
 

Podstawą naliczania oprocentowania zadłużenia zmiennoprocentowego denominowanego w PLN jest WIBOR 1M, WIBOR 3M lub WIBOR 6M; zadłużenia w USD LIBOR 1M i LIBOR 3M; zadłużenia w EUR: EONIA, EURIBOR 1M oraz EURIBOR 3M. Oprocentowanie stałe dotyczy wyłącznie dłużnych papierów wartościowych denominowanych w PLN.

Z posiadanym przez Grupę zadłużeniem związane jest ryzyko zmiany stopy procentowej, ryzyko walutowe oraz ryzyko płynności. Dalsze informacje na temat tych ryzyk zostały przedstawione w nocie 7.3.

Grupa w bieżącym okresie posiadała programy emisji dłużnych papierów wartościowych:

         
Wykorzystany limit (%)
na dzień
Zadłużenie z tytułu
emisji (mld PLN)
na dzień
Data zawarcia umowy emisji
Termin obowiązywania umowy
Przedmiot
umowy
Banki będące stroną emisji na dzień bilansowy
Limit emisji
31 grudnia 2019 r.
31 grudnia 2019 r.
31 grudnia 2018 r.

Spółka uprawniona do emisji: PGNiG S.A

10 czerwca 2010 r.
31 lipca
2020 r.
przedterminowe rozwiązanie zgodnie z porozumieniem
z dnia 24 czerwca 2019 r.
Program emisji obligacji dyskontowych lub kuponowych z terminem zapadalności
od 1 do 12 miesięcy
Bank Pekao S.A.
ING Bank Śląski S.A.
PKO BP S.A.
Bank Handlowy w Warszawie S.A.
Societe Generale S.A., BNP Paribas S.A. Oddział w Polsce
mBank S.A.
Bank Zachodni WBK S.A.
7 mld PLN
-
-
2,3
2 października 2014 r.
30 września 2024 r.
przedterminowe rozwiązanie zgodnie z porozumieniem
 z dnia 24 czerwca 2019 r.
Program emisji obligacji z terminem wykupu równym co najmniej 12 miesięcy
Bank Gospodarstwa Krajowego
1 mld PLN
-
-
-
21 grudnia 2017 r.
21 grudnia
2022 r.
Program emisji obligacji
Bank Pekao S.A.
ING Bank Śląski S.A.
Bank Handlowy w Warszawie S.A.
BGŻ BNP Paribas S.A.
5 mld PLN
-
-
-

W dniu 24 czerwca 2019 roku PGNiG SA zawarła porozumienie rozwiązujące Programy Emisji Obligacji do kwoty 7 mld PLN oraz 1 mld PLN, zastępując je umową kredytu konsorcjalnego na kwotę 10 mld PLN z okresem dostępności 5 lat. Umowa została zawarta z konsorcjum 9 banków. Kredyt zastąpi finansowanie w postaci dwóch programów emisji obligacji z gwarancją objęcia na łączną kwotę 8 mld PLN. Spółka zamierza wykorzystać udostępnione w ramach kredytu środki pieniężne m.in. na finansowanie bieżącej działalności oraz wydatków inwestycyjnych PGNiG i spółek z Grupy Kapitałowej PGNiG.

         
Wykorzystany limit (%)
na dzień
Zadłużenie (mld PLN)
na dzień
Data zawarcia umowy kredytu
Termin obowiązywania umowy
Przedmiot
umowy
Banki będące stroną
umowy na dzień bilansowy
Limit kredytu
31 grudnia 2019 r.
31 grudnia 2019 r.
31 grudnia 2018 r.
24 czerwca 2019 r.
24 czerwca
2024 r.
Kredyt
Bank Gospodarstwa Krajowego
Bank Pekao S.A.
ING Bank Śląski S.A.
PKO BP S.A.
Caixa Bank S.A. Oddział w Polsce
BNP Paribas Bank Polska S.A.
Societe Generale S.A.
Santander Bank Polska S.A.
Intesa Sanpaolo S.P.A
10 mld PLN
30
3,0
-

W bieżącym okresie oraz w okresie porównawczym Grupa terminowo spłacała zobowiązania z tytułu zaciągniętego zadłużenia. W okresie sprawozdawczym oraz do dnia zatwierdzania sprawozdania finansowego do publikacji nie wystąpiły żadne przypadki naruszeń istotnych postanowień umowy kredytu, dłużnych papierów wartościowych lub pożyczki, które mogłyby skutkować przyspieszeniem terminu wymagalności zobowiązań.