7.3.2.2. RYZYKO WALUTOWE
Przez ryzyko walutowe Grupa rozumie możliwość niekorzystnego wpływu zmiany kursów walutowych na wynik finansowy Grupy. |
W ramach realizacji strategii zarządzania ryzykiem polegającej w szczególności na zarządzaniu ryzykiem otwartej pozycji netto w kontraktach dotyczących zakupu i sprzedaży gazu oraz produktów ropopochodnych, Grupa zabezpiecza ryzyko walutowe wynikające z obrotu gazem i produktami ropopochodnymi w kontraktach rozliczanych w walucie obcej poprzez zawieranie odpowiednich walutowych instrumentów pochodnych.
Grupa narażona jest głównie na ryzyko zmiany kursów EUR/PLN, USD/PLN oraz NOK/PLN. Ryzyko walutowe występuje przede wszystkim w Jednostce Dominującej. Kluczowe źródła ekspozycji na ryzyko walutowe to:
- Zobowiązania z tytułu dostaw i usług (głównie zobowiązania za dostawy zakupionego przez Grupę gazu (nota 6.2.3.),
- Instrumenty pochodne typu CCIRS zabezpieczające pożyczkę udzieloną spółce PGNiG Upstream Norway AS w NOK (pożyczka eliminowana w sprawozdaniu skonsolidowanym) (nota 7.2.),
- Środki pieniężne i ich ekwiwalenty (nota 5.4).
Głównym celem działań Grupy w zakresie zabezpieczania ryzyka walutowego jest ograniczenie zmienności przychodów netto związanych z obrotem gazem i produktami ropopochodnymi (zakupy, sprzedaż) wynikających z płatności dokonywanych w EUR lub USD oraz z płatności dokonywanych w PLN, ale wynikających z ekonomicznej indeksacji cen towarów do EUR.
Jednostka dominująca stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych w odniesieniu do przyszłych, wysoce prawdopodobnych walutowych kosztów zakupu gazu i produktów ropopochodnych w kontraktach rozliczanych w EUR lub USD oraz ekonomicznie indeksowanych do EUR. Grupa wyznacza jako pozycję zabezpieczaną komponent ryzyka stanowiący kurs EUR/PLN w tych kontraktach zakupu i/lub sprzedaży gazu, dla których cena nie jest ustalona w żadnej z walut, ale powoduje powstanie ekspozycji m.in. na kurs EUR/PLN. Szczegóły dotyczące zawartych transakcji zabezpieczających przedstawiono w nocie 7.2.
Na podstawie przeprowadzonych analiz Grupa potwierdziła, że zmiany kursu walutowego mają istotny wpływ na kształtowanie się cen gazu na rynku polskim. W związku z powszechną wiedzą, że ceny gazu w Polsce są silnie powiązane z cenami gazu w Niemczech oraz na podstawie przeprowadzonych analiz, pomimo że komponent walutowy nie jest wprost określony w cenie gazu na rynku polskim, Grupa uznaje komponent taki za możliwy do wyodrębnienia i wiarygodnej wyceny.
W oparciu o analizy historyczne za okres 2 ostatnich lat (co wynika z faktu, że Grupa zabezpiecza ryzyko walutowe w horyzoncie 2 lat), Grupa oceniła, że historycznie zmiana kursu walutowego odpowiadała średnio za około 10% zmienności ceny zakupu/sprzedaży gazu po cenie bieżącej (tj. innych, niż wynikających z kontraktów kupna/sprzedaży gazu po cenie ustalonej w momencie zawarcia kontraktu / zmiany warunków).
W odniesieniu do ryzyka walutowego wynikającego ze zobowiązań handlowych z tytułu płatności/należności w obcych walutach (głównie USD i EUR), w 2019 roku Grupa stosowała zabezpieczenie poprzez wykorzystanie instrumentów pochodnych typu: forward oraz forward rozliczany do średniej/swap walutowy. Szczegółowe informacje na temat zawartych instrumentów pochodnych (tj. instrumentów pochodnych w rachunkowości zabezpieczeń oraz stanowiących zabezpieczenie ekonomiczne poza rachunkowością zabezpieczeń) przedstawione zostały w nocie 7.2.
Poniższa tabela prezentuje ekspozycję Grupy na ryzyko walutowe wynikające z istotnych pozycji wyrażonych w walutach obcych oraz analizę wrażliwości Grupy na ryzyko zmiany kursu walut obcych, która w ocenie Grupy byłaby rozsądnie możliwa na dzień bilansowy (stan na 31 grudnia 2019 roku).
2019
|
Wartość bilansowa
|
Wartość narażona na ryzyko walutowe
|
EUR/PLN
|
USD/PLN
|
NOK/PLN
|
||||||||||
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
||||||||||
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
||||
Aktywa finansowe
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Należności z tytułu dostaw i usług
|
4 511
|
1 173
|
57
|
-
|
(57)
|
-
|
22
|
-
|
(22)
|
-
|
12
|
-
|
(12)
|
-
|
|
Pochodne instrumenty finansowe (aktywa)
|
2 627
|
355
|
-
|
-
|
7
|
315
|
-
|
295
|
-
|
-
|
-
|
-
|
84
|
-
|
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
|
3 037
|
927
|
41
|
-
|
(41)
|
-
|
32
|
-
|
(32)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
Zobowiązania finansowe
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązanie z tytułu zadłużenia
|
6 753
|
1 741
|
(56)
|
-
|
56
|
-
|
(85)
|
-
|
85
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
|
1 608
|
1 479
|
(39)
|
-
|
39
|
-
|
(75)
|
-
|
75
|
-
|
(4)
|
-
|
4
|
-
|
|
Pochodne instrumenty finansowe (zobowiązania)
|
1 297
|
89
|
(6)
|
(315)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
(295)
|
(84)
|
-
|
-
|
-
|
|
Wpływ zmian kursów
|
|
|
(3)
|
(315)
|
4
|
315
|
(106)
|
295
|
106
|
(295)
|
(76)
|
-
|
76
|
-
|
2018
|
Wartość bilansowa
|
Wartość narażona na ryzyko walutowe
|
EUR/PLN
|
USD/PLN
|
NOK/PLN
|
|||||||||||
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
zmiana kursu +10%
|
zmiana kursu -10%
|
|||||||||||
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
Zysk/ (strata)
|
Inne całkowite dochody
|
|||||
Aktywa finansowe
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Należności z tytułu dostaw i usług
|
4 864
|
990
|
51
|
-
|
(51)
|
-
|
23
|
-
|
(23)
|
-
|
3
|
-
|
(3)
|
-
|
||
Pochodne instrumenty finansowe (aktywa)
|
1 318
|
377
|
-
|
-
|
47
|
285
|
-
|
293
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
||
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
|
3 925
|
971
|
22
|
-
|
(22)
|
-
|
53
|
-
|
(53)
|
-
|
2
|
-
|
(2)
|
-
|
||
Zobowiązania finansowe
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Zobowiązanie z tytułu zadłużenia
|
3 702
|
1 174
|
(29)
|
-
|
29
|
-
|
(66)
|
-
|
66
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
||
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
|
1 411
|
1 014
|
(57)
|
-
|
57
|
-
|
(20)
|
-
|
20
|
-
|
(3)
|
-
|
3
|
-
|
||
Pochodne instrumenty finansowe (zobowiązania)
|
1 160
|
43
|
(47)
|
(285)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
(293)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
||
Wpływ zmian kursów
|
|
|
(60)
|
(285)
|
60
|
285
|
(10)
|
293
|
10
|
(293)
|
2
|
-
|
(2)
|
-
|